Cuba

In Santo Domingo stap ik in een Tupolev, maar dit oude russische rakkertje zet me veilig op de grond in Havana. Daar ben ik dan in Cuba. Om door de douane te mogen heb ik een reisverzekering nodig, dus ik laat mijn zorgpasje zien. Maar dat is niet genoeg. Ik moet een engelse verklaring hebben dat ik verzekerd ben. Dus word ik naar een balie gestuurd waar ik voor de periode die ik in Cuba blijf een verzekering kan afsluiten. Ka-Ching! 100 dollar lichter.

Ik zoek op de borden waar mijn volgende vlucht gaat, maar ik kan het nergens vinden. Blijkt dat ik met de taxi van deze grote internationale 'terminal 3', naar de kleine 'terminal 1', 15 min verderop moet. In deze kleine terminal word ik voor het eerst geconfronteerd met de status van het land. Echt geen engels, 2 munt eenheden (officieel één voor de toeristen en één voor de bewoners, maar in de praktijk blijkt dit heel anders), en een gebouw dat aan elkaar hangt van reparatie op reparatie op reparatie en helemaal geen reclames.

Het vliegtuig is een super modern exemplaar en ik kom naast een Noor en een Turk te zitten die hier voor hun werk zijn. In Santiago de Cuba word ik opgepikt door een taxichauffeur met een oude Opel uit 1958. Hij brengt me naar de 'Casa particular - Don Carlos'. Deze had ik gelukkig via internet kunnen reserveren omdat ik zonder iets geboekt te hebben geen visum zou krijgen. Carlos spreekt in tegenstelling tot de rest van de Cubanen perfect engels. En dat is heel fijn. Hij kan me een beetje wegwijs maken in het Cubaanse leven en waarschuwen voor 'de gevaren'.

De eerste dag zit ik uren op bankjes en muurtjes in parken en pleinen overal in de stad. Gewoon alles absorberen en genieten van de schaduw! Mensen komen naar je toe omdat ze je rond willen leiden door de stad of om een CUC te vragen. CUC is de munteenheid voor toeristen. 1 CUC = ongeveer 80 eurocent. In één CUC gaan 25 Peso's, de eenheid voor de Cubaan. Dus als cubaan krijg je betaald in Peso's en daar kan je dan bij een wisselkantoor CUC voor kopen zodat je luxe producten aan kan schaffen. Luxe producten zoals WC papier, zeep en wasmiddel. Voor peso's kan je wel eten krijgen. Het gemiddelde maandsalaris is 300 peso, dat is dus 12 CUC. Mensen krijgen bonnen om eten te kopen maar met deze bonnen red je het ongeveer een halve maand. Snap je het nog? Het duurt ook wel even voordat ik dit snapte en dan is het in de praktijk nog ietsje ingewikkelder. Met één logo voor CUC en Peso's zodat je nooit weet met welke munteenheid je nou moet betalen.

Ik ontmoet nog een keer met Svein (Noor) en Imrah (Turk) om een biertje te drinken. Maar je kan niet gewoon rustig zitten praten. Er komen constant mensen bij je aan tafel zitten, die dwars door je gesprek heen komen praten. En dan vragen ze of je ze niet wat te drinken kan geven of gewoon wat geld. En ze gaan niet weg. Ze blijven gewoon zitten en proberen het steeds opnieuw.

We gaan naar een andere bar. Een man spreekt me aan in het engels, of ik basketballer ben omdat ik zo lang ben. Daarna bied hij zijn zus aan.. She is single, maybe you can sit down and talk. Ze spreekt niet eens engels. Of we ook gelijk wat te drinken voor hun allebei willen kopen.

Een paar dagen later ga ik met de bus naar Baracoa. Ze hebben hier speciale bussen alleen voor toeristen, 'Viazul'. Het is kwart voor zeven en al 30 graden. Maar in de bus maken ze het 19 graden.. Als ik de temperatuur naar 18 graden zie zakken ben ik blij dat ik een lange broek aan gedaan heb en denk ik aan jullie, in mijn vertrouwde kikkerlandje! Iedereen zit met kippenvel in die bus...

In de bus zie ik hekken van kaktussen ipv prikkeldraad. Kilometers lang. Wat een karwei en geduld, want die krengen groeien ontzettend langzaam. De buschauffeur stopt bij elk kraampje langs de weg om iets te kopen of om bij huizen iets op te halen. Eerst gewoon groente en fruit maar later ook hele raam kozijnen, hup onder in de bus. Geweldig om te zien.

Met Suicidal Tendencies op mijn ipod in mijn oren crossen we vlak langs Guantanamo Bay (waar je niks van kan zien). Ik heb hem extra hard staan zodat ik Marc Anthony niet hoef te horen. Want ze hebben zijn hele repetoir op DVD en die laten ze op de tv schermen in de bus zien en horen. En die gast heeft heeel veeel muziek gemaakt... de hele bus reis van 5,5 uur lang..

Het laatste stuk is een schitterende reis door de bergen. Soms rijd de bus stapvoets omdat het zo steil is. Maar het uitzicht is een van de beste die ik ooit gezien heb.

In Baracoa zelf slaap ik weer in een Casa Particular, dat is dus bij mensen thuis. Een soort Bed & Breakfast. Ze kunnen zo een beetje geld verdienen. De regels hiervoor zijn de laatste jaren versoepeld.

's Avonds word ik aangesproken door een gids of ik morgen mee ga om de Yunque berg te beklimmen. Dus de volgende dag zit ik weer in zo'n te gekke oude auto met twee franse dames en de gids met een 'amigo'. Het blijft heerlijk om door de jungle te banjeren. En het lekkerste van alles is het zwemmen in de 'koude' rivier als we weer beneden zijn. Goddelijk!



Waarom is het altiid zo moeilijk om wisselgeld te krijgen? India was erg en Dominicaanse Republiek was erger. Maar Cuba met zijn 2 munten is het ergst. In een bar een biertje halen voor 1 CUC maar ze hebben geen geld terug van 10.. Je kan dus niks bestellen.. En het boeit ze ook geen fuck als ik bij de buren een biertje bestel.. Waar de ober ook niet blij is om zijn laatste wisselgeld aan mij te geven.

Voordat ik weer terug naar Santiago ga bezoek ik nog een net nieuw geopend museum. Het is gesitueerd in een grot. Echt super gaaf gedaan! Ze laten archeologische vondsten zien achter glazen platen in uithollingen in de grot. En soms is de grot een beetje naar wens her vormt met beton. Om naar een uitzichtpunt te klimmen moet je een heel gaar trappetje op van stokjes die met één spijker op twee lange stokken zijn getimmerd.. En dan kom je op een plateau'tje wat nog veel enger is. Er liggen 2 echte mensen-skeletten, eentje ook achter glas op de grond en de andere gewoon met een kringetje van stenen eromheen. Ik heb nog nooit zo'n geweldig museum gezien. Zo mooi omdat het zo amateuristisch gedaan is. Geweldig!

Op vrijdag ochtend ga ik weer naar het vliegveld van Santiago de Cuba, want Malou komt aan. We zullen 2 weken samen door Cuba reizen. Ze heeft een reis van 24 uur achter de rug, maar nadat we haar tas bij Carlos hebben gedumpt gaan we gelijk de stad in en drinken we om 11h 's morgens al onze eerste Mojito! Super gezellig om haar weer te zien en om een reis buddy te hebben.

We bezoeken Castello del Morro een super gaaf fort bij de baai van Santiago. Daarna naar Cayo Granma, een heel klein eilandje dat je in 10 minuten rond loopt en dat stamp vol staat met schattige huisjes. We nemen 2 prive salsa lessen, gewoon bij Carlos thuis en waarvoor het interieur helemaal aan de kant mogen schuiven. We zien hoe op moederdag iedereen met kleurrijke taarten over straat loopt. En omdat je moet betalen voor de doos heeft iedereen ze gewoon open en bloot op een kartonnetje. Lopend, op de fiets, achter op de brommer of gewoon met één hand sturend op de brommer.

Na een paar dagen verlaten we Santiago en gaan we met de bus naar Camaguey. Onderweg gaat er iets aan de bus kapot, we stoppen bij een bus depot en iedereen moet eruit. Er word weer iets opgelapt en een half uur later kunnen we onze reis weer vervolgen. Volgens de Lonely Planet is er in Camaguey de beste markt van heel Cuba, dus die mogen we niet missen. We nemen een fietstaxi.. maar op maandag is de markt gesloten. We gaan weer terug met paard en wagen.

In het park horen we kei harde rockmuziek. Er blijkt die avond een concert te zijn. Malou gaat vroeg naar bed en ik ga even kijken. Er spelen twee hardcore bands en een metal band. Ik maak contact met wat gasten waarvan er wel een paar een beetje engels kunnen praten. Het blijkt dat zij de volgende band zijn, dus na een paar nummers staan mijn nieuwe vrienden voor het eerst (bloed nerveus) op het podium en ik weer alleen...

De scene is zo klein en er zijn in de weide omgeving maar twee drummers, dus de eerste band heeft de drumpartijen op CD staan. Verder is het bijna onmogelijk of ontzettend duur om de benodigde muziek instrumenten te importeren. Maar het niveau is ontzettend hoog en ze hebben hier ook echt iets om over te zingen.

Helaas kan ik de laatste band niet zien want we moeten onze tassen inpakken. We nemen namelijk de bus van 2:15 's nachts. Dit is de enige bus die gaat en deze brengt ons in 4,5 uur naar Trinidad. Dus daar komen we rete vroeg aan, maar ook hier staat het weer vol met mensen die je uit de bus hun 'Casa' in willen trekken. We hebben van te voren niks geregeld dus we gaan met iemand mee die voor 15 CUC een kamer aanbied. Het is een ruime kamer met 2 grote bedden. Er is alleen geen waterdruk in de douche.
Trinidad is een leuk oud stadje waar het lijkt alsof ze in 1850 de tijd hebben stil gezet. Als het 's middags kei hard begint te regenen gaan we op ons balkon zitten en zien we alle vrouwen hun huis uit stormen met shampoo om hun haren te wassen onder de regengootjes die hun water met een krachtige straal de straat op spuwen.

De volgende ochtend huren we fietsen. Een kleine mountainbike met een kei hard zadel en een oud stuk ijzer zonder versnellingen. We fietsen in een uurtje naar het strand ten zuiden van Trinidad. Mooi wit zand en een warme blauwe zee. Terug de 'helling' op is het afzien, maar we zijn op tijd om de bus naar Santa Clara te halen.

Tijdens de tussenstop in Cienfuegos stappen Caroline en Aurelie (de 2 franse dames met wie ik in Baracoa de berg had beklommen) in de bus. We trekken de komende dagen regelmatig samen op. Santa Clara is een liberale stad (we zien een gay pride) en Che Guevara heaven. Dit is de plaats waar Che een trein vol met militairen liet ontsporen, wat de genade slag was voor het heersende regime en waardoor Fidel uiteindelijk aan de macht kon komen. Er zijn 5 wagons te zien op de plek waar het allemaal gebeurde. Er is een groot plein met een gigantisch groot monument met een museum en mausoleum. Che 'leeft' hier echt nog. Achteraf gezien was dit de fijnste stad in Cuba. De sfeer was erg goed, we hebben spontaan nog wat salsa lessen genomen en er werd soms tot diep in de nacht muziek gemaakt op het plein midden in de stad, waar iedereen lekker bleef hangen. En het klikte goed met de Fransen.

Als de bus vol geboekt is nemen we met z'n vieren een taxi naar Havana, dit is maar 2 CUC per persoon duurder en het is een stuk knusser op de achterbank van de Lada dan in de bus. Omdat we eerder dan gepland in Havana aankomen hebben we de mogelijkheid om Carlos nog een keer te zien. Hij is hier een weekje met de familie om wat problemen met zijn auto op te lossen. Het is super leuk om hem weer te zien en ik beschouw hem echt als een vriend! Ook ontmoet ik Marc, de Duitse piloot die ik in Dominicaanse Republiek heb ontmoet op de Spaanse school. Hij kon goedkoop mee met een vriend (ook piloot) en heeft een dagje Havana gepland. Super leuk om hem ook weer te zien! En nu kunnen we ook naar het Nederlandse filmfestival waar ik Pim de la Parra weer ontmoet! De openingsfilm is 'De Marathon' en Martin van Waardenberg is er om de film te promoten. Tijdens de Documentaire 'Parradox' over Pim valt de Spaanse ondertiteling uit. Het lukt niet om ze weer aan te krijgen, dus word de film afgebroken. Nu belanden we op het terras met Pim, Martin, iemand van de Nederlandse ambassade en Olivia de organisator van het festival. Dat zijn ook gelijk alle Nederlanders die in de zaal zaten, want het is echt een festival voor de Cubaan. De kaartjes zijn dan ook maar 2 peso (nog geen 8 eurocent).

We bezoeken verder nog de films: 'De Marathon' en 'Rabat' die soms best moeilijk te volgen is als ze Marokkaans praten en dat Spaans ondertiteld is.

Malou komt bijna de bios niet in omdat ze een korte broek aan heeft, maar ze mag het vest van Olivia om knopen tot over d'r knieen waardoor het een soort rok lijkt en dan is het geen probleem meer.



We bezoeken het rum museum, opgezet door 'Havana Club'. De vrouw die een rondleiding in het engels doet verteld over hoe het vroeger ging en dat het nu allemaal met machines gaat. Maar door de manier hoe ze praat en hoe ze ons door het museum leid lijkt ze zelf ook een machine. Aan het einde mag je de 7 jaar oude rum proeven.

Natuurlijk bezoeken we ook een sigaren fabriek. Waar mensen kei hard werken om het minimum verplichte aantal sigaren per dag te produceren. Het is echt een vak waar alleen de beste mensen de opleiding door komen. Elke werknemer mag 3 tot 5 sigaren per dag mee nemen als ze deze boven het minimum verplichte aantal gedraaid hebben.

Er is een kleine bier brouwerij waar je ze een leuk terrasje hebben, hier zijn we bijna elke dag wel te vinden. Maar ook hier worden we gek van de live bandjes die overal kei hard muziek spelen. Je kan eigenlijk nergens even rustig zitten en praten. En na elke paar nummers komen ze langs om je een CD te verkopen of om voor geld te bedelen.

Mijn 30ste verjaardag begin ik met een piñacolada om 0:00 en eindig ik weer met een piñacolada 24 uur later.



Woensdags gaan we naar Guanabo, 20km van Havana. Even 2 dagjes strand. We hebben nog geen 40 minuten voor belachelijk veel geld 2 stoeltjes en een parasol gehuurd, begint het kei hard te onweren. De regen komt horizontaal voorbij en we kunnen gelukkig schuilen met een groepje mensen onder een afdakje. Maar behalve dan die keren in de bus heb ik het voor het eerst buiten in Cuba echt koud.

Als het weer droog is staan de straten blank, soms wel meer dan 20cm water. Van die grote afvalcontainers liggen omver. En overal zie je mensen met dweilen in de weer om hun huizen en terassen weer droog te maken. Als troost nemen we maar weer een piñacolada! We ontmoeten 2 nederlanders die er net zo over denken en de pinacoladas gaan over in Mojito's en daarna gaan we ergens samen eten. Hier maken we voor mij de eerste stroomstoring in Cuba mee. Het eten is voor de verandering ook een keertje echt lekker, maar het licht blijft heel de avond knipperen..

De volgende dag nog een poging. Heerlijk heel de dag onder een parasol een boek lezen, daar was ik echt even aan toe. Maar rond een uurtje of drie begint het weer te waaien. Malou en ik gaan beide naar de kapper. Wat een prutser was dat! Hij scheert 2 moedervlekken van mijn hoofd af. Dat je er eentje over het hoofd ziet.. kan gebeuren, maar even later hakt ie met zijn tondeuse in mijn andere moedervlek.. het bloed loopt aan twee kanten over mijn hoofd.

Dan word het tijd om afscheid van Malou te nemen. Ze zal weer met een verschrikkelijke lange omweg ("-maar wel goedkoop") naar amsterdam vliegen.

Ik bezoek nog 2 andere films op het filmfestival en vertrek dan naar Las Terassas. Dit is een in Ecologisch dorp dat al in 1968 opgericht is in de bergen in het westen van Cuba. Omdat ik de enige bus per dag mis en niet nog een dag wil verliezen besluit ik met de taxi te gaan. Wat een eikel! Hij doet (natuurlijk) heel vriendelijk als hij me in zijn taxi lokt, maar zodra we aankomen in het 'reservaat' probeert ie me zo snel mogelijk te dumpen. Ik wil afgezet worden bij het informatie centrum, maar hij wil het niet helpen zoeken. We raken in een discussie (wat is een discussie als hij geen engels spreekt en ik maar 3 woorden spaans) hij gaat steeds harder schreeuwen en alle mensen in de buurt kijken onze kant op. Leuk welkom in dit uitgestrekte dorp.

Ik pak mijn backpack en ga dan maar lopend verder. Ik huur een hutje aan het water. Dit zijn de enige nachten in Cuba dat ik niet in een 'Casa Particular' slaap. Het is een punt dakje op 4 palen met een soort zoldertje met 2 matrassen. Onder is het open en staat een soort picknick tafel. Ik trek mijn in Suriname gekochte hangmat uit mijn tas en de rest van de dag lees ik schommelend mijn boek uit als het al bijna donker is springt er een grote slijmerige kikker op mijn been. Ik denk dat ik hoger spring van schrik dan die kikker uberhaubt springen kan!

Ik ga even naar de wc en daar vliegt er een langwerpige tor met groene fluoriserende lichtgevende ogen. Creapy! En dat op de enige dag in cuba dat ik niet gedronken heb...



Het is hier heerlijk wakker worden met het geluid van fluitende vogels die ik nog nooit gehoord heb. Vieuw-vieuw-foeoeoei. En trie-troe-trie-trie-traaahaa. Maar ook de gebruikelijke kukelekuuu.

Er zijn hier geen telefoons en als ik een taxi nodig heb moet dat allemaal via de walkie talkie. Ik ga met 2 Duitsers mee op een tour door het drop. De gids heeft het over de 'tourist tree' een rode boom die altijd aan het vervellen is. Net zo als de verbrande toeristen.



De laatste stop voor ik weer terug naar Havana ga is Viñales. In de bus ontmoet ik 2 Ierse broers. We gaan een stukje lopen door de schitterende bergen in het gebied. 3 a 4 uurtjes. We lopen langs de door iedereen aangeprezen 'mural'. Een hele grote muurschildering op een van de bergen, in allerlei velle kleuren en het moet het verhaal van de evolutie vertellen.. tja.. een dinosaurus, slak en 2 mens figuren. Zo kan je met alles wel geld verdienen. Op de terugweg begint het weer kei hard te regenen. Het is te laat om te schuilen (er zijn ook geen mogelijkheden). We lopen wel een uur door deze harde regen en we zijn doorweekt alsof je met je kleren aan in het water gesprongen ben.

Over wat ik nu ga vertellen heb ik lang getwijfeld of ik het wel wilde delen.. Ik heb altijd gezegd dat ik het nooit zou doen, maar ik dacht ach, ik ben in Cuba, laat ik het toch een keer proberen... ik kan altijd besluiten om het nooit aan niemand te vertellen..

..ik heb paard gereden..

..de gids zou engels spreken, maar dat deed ie niet. Dus ik hup gelijk op dat paard, zonder uitleg en daar gaat ie dan.. hij stuurt me vooruit en volgt even later zelf.. 'Puma' is 2 jaar oud en heeft er geen zin in vandaag. Dus de gids schreeuwt tegen hem en 'slaat' hem soms om maar te zorgen dat ie vooruit gaat. Helling op heb ik echt medelijden met hem en als we door het water moeten staat ie eerst steeds te twijfelen, het lijkt wel of ie niet durft.. We gaan langs een tabakbladeren boer. Waar ik nog een demonstratie krijg in het rollen van een sigaar. Maar ze snappen niet dat ik geen sigaren wil kopen.. en dat ik niet wil proeven..

We bezoeken een grot, waar je 200 meter door het donker moet lopen en dan in een ondergronds riviertje kan zwemmen. Vet koud, maar eigenlijk wel lekker. Ik ben blij dat ik mijn hoofdlampje mee had.
Weer verder op het paard. Inmiddels lopen we samen met een Australisch paar met hun gids. Het paard van de vrouw is ontzettend eigenwijs en even later werpt hij haar er zo vanaf.. ze is boven de 60 maar ze heeft gelukkig alleen maar een schram op d'r elleboog. Ze klimt er weer op en haar paard blijft constant mijn paard lastig vallen omdat ze voorop wil lopen. Dan zakt er nog een paard van een van de gidsen door zijn benen en wil een tijdje niet meer overeind komen. De omgeving waar we doorheen rijden is schitterend! Maar ik ben blij als ik na een tour van ruim 4 uur er weer vanaf mag..

Best bizar om de reis met zo'n 'romantisch' beeld af te sluiten. Beetje het gevoel van 'Once upon a time in the west'.

Het zet me wel aan het denken. Het ziet er allemaal ontzettend mooi uit.. maar toch zou ik niet willen ruilen.

In de afgelopen maand is er nog veel meer gebeurt maar uitgebreider kan ik niet schrijven. Ik hoop dat het hiermee toch lukt om een indruk van dit fascinerende land te krijgen.

Bedankt voor alle reacties!